Endometrioza jest dość niezbadanym schorzeniem stanowiącym spore wyzwanie dla dzisiejszej medycyny. Endometrioza polega na pojawianiu się komórek endometrium (tkanki wyściełającej macicę, która powinna znajdować się tylko wewnątrz niej) w innych rejonach – na narządach rodnych, jajnikach, a także okolicznych organach takich jak pęcherz moczowy, jelita, otrzewna. Może dojść nawet do szerszego rozprzestrzenienia się endometrium, jednak jest to rzadkością. Endometrioza może dotyczyć nawet 10% populacji kobiet.
Przyczyny endometriozy
Istnieje kilka teorii mówiących o tym jak powstaje endometrioza. Jednak, choć jest to często występująca choroba, nie znane jest jej dokładne pochodzenie. Mówi się o podłożu genetycznym, immunologicznym, hormonalnym, a także o wpływie środowiska zewnętrznego.
Jedna z teorii, nazywana teorią wstecznego miesiączkowania, twierdzi, iż podczas miesiączki komórki endometrium oprócz złuszczania się i wydalania z organizmu również przemieszczają się przez jajowody do jamy, w której znajdują się narządy rodne kobiety. Następnie komórki te namnażają się i tworzą zrosty.
Inna teoria zawiera w sobie informację, że komórki endometrium mogą przemieszczać się w krwi lub limfie. A jeszcze inna mówi o tym, że zabiegi chirurgiczne np. cesarskie cięcie (cc) mogą prowadzić to mechanicznego przeniesienia endometrium w bliźnie po cc. Dodatkowo mówi się o przekształceniu innego rodzaju tkanek w endometrium i samoistne powstawanie endometriozy w różnych rejonach ciała.
Prawdopodobna jest teoria immunologiczna, która zakłada, że przy prawidłowo działających procesach odpornościowych zalegająca krew mentruacyjna powinna zostać „uprzątnięta” przez organizm. Gdy jednak dochodzi do zaburzeń układu odpornościowego, komórki endometrium zalegają w niewłaściwych dla siebie miejscach.
Objawy endometriozy
Endometrioza długo może pozostawać bezobjawowa. Jej najwcześniejszym i najczęstszym objawem jest ból w okolicy miednicy. Występuje on w czasie miesiączki i nierzadko w czasie współżycia (dyspareunia, o której można przeczytać tutaj: bolesne wspołżycie) , a także przy oddawaniu moczu i stolca. Przy zaawansowanej endometriozie ból może pojawiać się znacznie częściej.
Jako, że endometrioza dotyka również pęcherza i układu pokarmowego to pacjentki mogą odczuwać również dolegliwości związane z tymi narządami. Dodatkowo występują też bóle kręgosłupa i kości krzyżowej.
Inną grupą zaburzeń wynikających z tej choroby są zmiany w cyklu miesiączkowym, problemy z płodnością i owulacją. Szacuje się, że u około 35% pacjentek zgłaszających się do klinik leczących niepłodność diagnozowana jest endometrioza.
Diagnostyka
Główną metodą diagnostyczną jest laparoskopia, która umożliwia potwierdzenie rozpoznania, a także wprowadzenie leczenia. Wpierw jednak wykonuje się dokładny wywiad oraz USG i/lub rezonans magnetyczny.
Warto pamiętać o odróżnieniu endometriozy od innych chorób dających podobne objawy. Są to między innymi:
- mięśniaki macicy
- zespół jelita drażliwego
- zapalenie pęcherza
- zespół bólowy miednicy mniejszej
- neuropatie
Leczenie
Endometrioza leczona jest farmakologicznie, fizjoterapeutycznie, operacyjnie, ale również, według licznych badań, skuteczna może być zmiana diety. U kobiet niejedzących mięsa, a szczególnie mięsa czerwonego i tłuszczy zwierzęcych oraz utwardzonych tłuszczy roślinnych znacznie spada ryzyko zachorowania. Pozytywny wpływ ma jedzenie warzyw, ryb i innych źródeł kwasu omega-3, a także odpowiednie spożycie witamin C i E, cynku, magnezu i potasu. W klinice Body&Mind dostępna jest możliwość otrzymania zaleceń prawidłowej diety w endometriozie przez naszą dietetyk Ilonę Lis.
Fizjoterapia
Głównym celem fizjoterapii w endometriozie jest poprawa jakości życia kobiet. Fizjoterapeuta pracuje manualnie w bolesnych obszarach a dodatkowo zaleca ćwiczenia. Może również stosować akupunkturę czy treningi relaksacyjne i stretching. Warto również popracować nad prawidłową postawą, oddechem i nawykami aby doprowadzić ciało do harmonii i tym samym polepszyć jakość życia pacjentki.
Dodatkowo fizjoterapeuta poprzez pracę przez brzuch na trzewiach może niwelować zrosty i opóźniać ich powstawanie co pozwoli na odroczenie zabiegów chirurgicznych. Jeśli jednak zabieg jest nieunikniony, gdyż doszło do powstania znacznej ilości zrostów, fizjoterapeuta przygotuje tkanki, uelastyczni je i pomoże zwiększyć ich ukrwienie przed operacją, a po zabiegu przyspieszy proces regeneracji i zapobiegnie powstawaniu zrostów w obrębie blizny pooperacyjnej.
Autorka posta: Joanna Siereńska
Notatka do posta 31.01.21:
Stacjonarna Klinika Body&Mind zakończyła działalność dnia 31.01.21. Zapraszam na kanał na YouTube Body&Mind Clinic, na którym znajdziesz mnóstwo darmowej wiedzy o zdrowiu i autoterapii.
Więcej informacji na temat bolesnych miesiączek: